
Etnik Tuzak
Etnik tuzak (ethnic trap) nedir? Etnik tuzak Birch’in geliştirdiği bir kavramdır. Etnik çatışmaların yaşandığı, milliyetçiliğin güçlendiği, bazı kimliklerin yok olma tehlikesi ya da dışlanması durumlarında etnik kimlik gündelik hayatın öncelikli konusu haline gelir. Bu tür toplumlarda dil, siyasal haklar ve kültürel haklar öncelikli olurken ekonomik ve sosyal gelişmelerin önemsizleştiği görülür. Din bile böyle bir toplumda ikinci planda kalır [1].
Milliyetçilik ve etnik duyarlılık genellikle modern zamanların olguları olarak görülür. Çokça çatışmaya neden olan etnik uyanışın göz ardı edilen bir yönü de etnik tuzaktır. Etnisite günümüzde de önemini korumaktadır. Elbette burada etnisite, milliyetçilik, ırkçılık arasındaki ince farklara girmeyeceğiz [2]. Ancak bilmemiz gerekir ki her tür milliyetçi ve etnik anlayış aşırılığa kaçtıkça savunucusu olduğu topluma zarar vermeye başlıyor. Etnik duyguların verdiği coşkuyla ekonomik, sosyal, politik zafiyetler görünmez olduğundan toplum gerçeklik duygusunu kaybediyor. Milli ve etnik duygular zirveye çıktığında devlet veya toplum için yanlış politikalar fark edilmemeye başlanıyor. “Her şey vatan için!” sloganlarıyla olmadık yanlışlıkların ve felaketlerin üzeri kolayca kapatılabiliyor. Böylece etnik tuzak günden güne bireylerin akıllarını ve toplumun şuurunu esir almaya başlıyor.
Kaynak:
[1] Birch, A. H. (1989). Nationalism and National Integration. London: Unwin Hyman.
[2] Bu konuda kolay anlaşılır ve kapsayıcı bilgiler içeren şu çalışmalara bkz.